Laatst kreeg ik de volgende vraag van een lezer tijdens living library: ‘hoe help ik anderen die zo perfectionistisch zijn, dat het nooit goed genoeg is. Wat hebben zij nodig en wat willen zij graag horen, zodat ze de lat lager kunnen leggen?’ Een nuttige vraag, want tegen een perfectionist zeggen dat iets goed is, is ongeveer hetzelfde als een vierkant wiel willen laten rollen. Bespaar jezelf de moeite. Maar wat kan een perfectionist, of mij in ieder geval, wel helpen? Dat vertel ik in deze blog.
Resultaat
Het probleem met perfectionistisch zijn is dat de focus vaak ligt op het resultaat. Het eindproduct moet perfect zijn. Is het perfecte resultaat niet behaald? Dan heb je gefaald. Zo simpel is het in ieder geval in mijn perfectionistische hoofd.
Maar de realiteit is veel complexer. Ten eerste is er veel vooraf gegaan aan het resultaat. Ik moet ten eerste beginnen met het proces, wat al een hele overwinning kan zijn. Vervolgens heb ik doorgezet totdat het af was, wat ook niet vanzelfsprekend is voor iedereen. Om afsluitend kritisch te kijken naar mijn eigen werk en geen genoegen te nemen met ‘het voldoet’.
Kwaliteiten
Dus voordat het resultaat is bereikt, heb ik als perfectionist al drie kwaliteiten laten zien. Ik ben een aanpakker, een doorzetter en een verbeteraar. Dit zijn feiten die zelfs mijn perfectionistische brein niet kan ontkennen, maar wel vaak vergeet.
Daarnaast begin ik altijd met goede intenties, ofwel ik bedoel het goed. En hoe kunnen goede intenties verkeerd zijn? Het betekent eerder dat je de vaardigheden of de kennis nog niet had om jouw gewenste doelen te bereiken. Is dat falen? Of is dat leren?
Nog niet klaar
Want dat het niet gelijk gelukt is, betekent niet dat het mij nooit gaat lukken. Als het resultaat niet behaald is, dan ben ik gewoon nog niet klaar. Wel heb ik hulp nodig. Als ik iets nog niet kan, dan zal ik dit van iemand moeten leren. Zoals een docent, collega of coach.
De illusie dat ik als perfectionist alles alleen moet doen kan bijzonder in de weg staan als je een goed resultaat wil halen. Zonder feedback weet ik tenslotte niet of het resultaat gaat voldoen aan de verwachtingen van de ander. Ik kan tenslotte geen gedachtenlezen. Dus zal ik moeten vragen of mijn idee hetzelfde is als dat van de ander.
Conclusie
Samengevat is mijn advies aan perfectionisten en aan iedereen die ze wil helpen; waardeer de intenties, ALLE kwaliteiten en bedenk dat het resultaat alleen maar perfect wordt als je om hulp en feedback vraagt. En als dat niet helpt, bedenk dan dat je nooit perfect zal zijn, maar jouw motivatie om te blijven leren en dingen goed te willen doen maakt je wel heel waardevol als mens!
